moneta kolekcjonerska
Europa / Polska / III RP po denominacji od 1995
10 zł Ignacy Domeyko
Polska 2007 14,14 g Ag 925
Numer katalogowy
LR #2493
Nominał
10 zł
Państwo
Polska
Epoka
III RP po denominacji od 1995
Metal
Ag
Próba
925
Waga
14,14 g
Średnica
32 mm
Stempel
Lustrzany
Rok emisji
2007
Certyfikat
Nie
Pudełko
Nie
Nakład
55 000 szt.
25 $
Cena katalogowa
0.0
Głosów: 0
0 os. ma w ulubionych
0 os. ma w swojej kolekcji
Oceń: wygląd, temat, nakład
Rewers monety prezentuje wizerunek siedzącego Ignacego Domeyki z otwartą książką, a także siatki geograficznej i konturów kontynentu Ameryki Południowej. Z kolei na awersie widnieją wizerunki fragmentu rysunku technicznego przedstawiającego urządzenie do analizy srebra, kryształu z tablicy dydaktycznej z podręcznika mineralogii Ignacego Domeyki, rośliny "Domeykoa oppositifolia" oraz małża "Trigonia domeykoana".
Ignacy Domeyko urodził się 3 lipca 1802 r. w Niedźwiadce koło Mira. Mineraologią zainteresował go stryj. W 1822 roku Domeyko uzyskał tytuł magistra filozofii na podstawie pracy z zakresu matematyki wyższej. W czasie studiów działał on także w Towarzystwie Filomatów, za co został aresztowany. Karę zmieniono następnie na dozór policyjny. Następstwem tej działalności było aresztowanie, a następnie dozór policyjny.
Domeyko zamierzał wziąć udział w pierwszej części powstania listopadowego, ale do walk udało mu się przyłączyć dopiero w czerwcu 1831 roku, gdy na Litwę wkroczył korpus generała Chłapowskiego. Po nieudanej kampanii, Domeyko oraz inni uczestnicy powstania musieli udać się na emigrację. Domeyko dotarł do Gniezna. Tam spotkał się z Mickiewiczem, po czym razem udali się do Paryża. We Francji Domeyko stopniowo oddalał się od politycznego zamętu na rzecz studiów. Wszędzie gdzie mógł, słuchał wykładów najwybitniejszych ówczesnych uczonych. Wybitny geolog Elie de Beaumont doradził mu studiowanie górnictwa w paryskiej Ecole des Mines. Po ukończeniu tej uczelni Domeyko pracował w Alzacji, lecz zrezygnował z tej pracy, by udać się do Chile.
Decyzję o przyjęciu pracy na stanowisku profesora mineralogii w szkole w Coquimbo, w północnej części Chile, podjął Domeyko w październiku 1837 r. Propozycję złożył mu pełnomocnik chilijskiego rządu. Domeyko był świetnym organizatorem, troszczył się o wyposażenie szkoły górniczej, opracowywał i rozwijał programy nauczania. Jeszcze podczas pracy w Szkole Średniej w La Serena, w prowincji Coquimbo władze oświatowe przyjęły jego propozycję reformy oświaty.
W 1846 roku objął Katedrę Chemii i Mineralogii na Uniwersytecie Chilijskim, zaś w 1867 roku objął urząd rektora tej uczelni, który piastował przez trzy kadencje, do roku 1883. W 1852 roku został odpowiedzialnym za reformę szkolnictwa wyższego w Chile i reorganizację Uniwersytetu oraz wdrożenie "wileńskiego" modelu nauki i oświaty, w którym Uniwersytet sprawuje nadzór nad szkolnictwem średnim.
Ponadto do obowiązków Domeyki należało prowadzenie wykładów z chemii, fizyki, mineralogii i metalurgii. Wykonywał również analizy chemiczne próbek zebranych przez siebie i nadesłanych przez właścicieli kopalń. W uznaniu dla jego wiedzy i charakteru mianowano go wkrótce sędzią górniczym. Przede wszystkim, był jednak wybitnym specjalistą w dziedzinie mineralogii chemicznej. W 1832 roku odkrył złoża rudy srebra w Chanarcillo. W latach 1838-46 odbywał dalekie podróże badawcze, w trakcie których wspinał się górskie przełęcze i na czynne wulkany. Starał się również poznać zwyczaje i kulturę rdzennych mieszkańców i plemion, często postrzeganych jako „dzikie”.
Dorobek naukowy Domeyki jest imponujący i interdyscyplinarny. Wśród jego prac, publikacji i notatek można znaleźć zarówno pomiary barometryczne, obserwacje klimatyczne, sejsmologiczne, jak i zagadnienia socjologiczne i etnograficzne: badając życie Indian Araukanów przyczynił się do ich ocalenia. Interesował się przede wszystkim występowaniem złóż surowców mineralnych i tektoniką Andów. Stworzył naukowe podstawy eksploatacji bogactw naturalnych, a także założył sieć stacji meteorologicznych.
Jego imieniem nazwano wulkaniczne pasmo górskie: Cordillera de Domeyko - wyjątkowo bogate w złoża rud miedzi), znajdujące się w Andach Środkowych, w północnej części Chile.